متن شبهه: علامه منصور هاشمی خراسانی خبر واحد را حجّت نمی‌داند؛ پس چرا از خود ایشان گفتارهایی در قالب خبر واحد نقل می‌شود؟
برای شنیدن پاسخ این شبهه، به فایل صوتی زیر گوش فرا دهید:
متن پاسخ به شبهه:
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمت الله
برخی از افراد شبهه‌ای رو مطرح می‌کنن و میگن که حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی که خودش خبر واحد رو حجت نمی‌دانه و خبر واحد رو مفید ظن می‌دانه، چرا از او اخبار آحاد نقل میشه؟ این گفتارهایی که نقل شده در سایت ایشون، به هر حال همگی خبر واحد هست. چطور اونجا خبر واحد حجت نیست، اما اینجا خبر واحد حجته؟!
خب در پاسخ باید توجه بفرماین این دوستان، کسانی که این شبهه رو مطرح می‌کنن، که باید مبتنی بر نظر ایشون صحبت بکنن دیگه! اگر دارن نظر ایشون رو میگن، خب باید بر اساس نظر ایشان هم اشکال بکنن، شبهه بکنن. ایشان خبر واحد رو فی حدّ نفسه حجت نمی‌دانه، چون خبر واحد مفید ظن هست، چون ایشان ظن رو حجت نمی‌دانه. اما اگر خبری یقین‌آور باشه، خبری یقینی باشه، ایشان اون رو حجت می‌دانه و خبر یقین‌آور هم دو دسته هست: یک خبر متواتر که خب جداگانه توضیح داده شده و یکی هم خبر واحد محفوف به قرائن قطعی. یعنی خبری که به خاطر اینکه همراه هست با یک قرائنی و شواهدی، این قطع‌آور شده، موجب یقین به محتوای اون حدیث میشه، یقین به صدور اون حدیث میشه. خب، یکی از این اخبار محفوف به قرائن قطعی، خبر واحد برای اهل زمان هست که حضرت علامه این رو حجت می‌دانه، چرا؟ چون این خبر هم یقین‌آور هست. بنا بر این، باید توجه داشت که آنچه برای ایشان مطرح هست و معیار نظرات ایشان محسوب میشه، این هست که یک خبر مفید ظن هست، یا مفید یقین. اگر مفید ظن باشد، ایشان اون رو حجت نمی‌دانه. اگر مفید یقین باشه، اون رو حجت می‌دانه. حالا شاید کسی ممکنه بپرسه چرا این خبر محفوف به قرائن قطعی یا خبر واحد برای اهل زمان، مفید قطع هست؟ مفید یقین هست؟ دلیلش اینه که این اخبار، این جور اخبار، معمولاً خب قابل راستی‌آزمایی هستن، معمولاً با یک شواهد پیرامونی همراه هستن که انسان رو مطمئن می‌کنه که این خبر، صحیحه، این خبر، صادقانَست و نکته‌ی دیگر اینه که این – خبر – قابل تصدیق یا تکذیب هست. همچنانکه حضرت علامه در یکی از گفتارهاشون می‌فرمایند: «فإنَّ الحَيَّ یَكادُ لا یُكْذَبَ عَلیهِ» (گفتار ۱۲، فقره‌ی ۳) یعنی کسی که زنده هست، نزدیکه که کسی بر او دروغ نبنده، «و لَو كُذِبَ عَلَیْهِ لَرَدَّهُ»، اگر کسی بر انسان زنده دروغ ببنده، خب حیّ و حاضر هست، این دروغ رو رد می‌کنه و افشا می‌کنه که نه، من این رو نگفتم، «و هُوَ یُبیِّنُ لِأهلِ زَمانِهِ الشّاهِدینَ مِنْهُمْ و الغائِبینَ»، و تبیین می‌کنه، روشن می‌کنه برای اهل زمان که من چه گفتم و چه نگفتم و لذا منظور ایشان از خبر واحد، اونجا که می‌فرمایند خبر واحد حجت نیست، خبر واحد از گذشتگانه. همونطور که خودشون هم در یکی از گفتارهاشون می‌فرمایند: «لیسَ هذا مُرادِي مِنَ الرِّوایةِ إنَّما أَرَدْتُ الرِّوایةَ عَنِ الْأَمْواتِ» (همان، فقره‌ی ۱)، منظور من، ایشان می‌فرمایند آنجا که گفتم خبر واحد حجت نیست، خبر واحد از گذشتگان هست، از اموات هست. این‌ها رو در بخش گفتارهای سایت ایشون، گفتار کد ۱۲ می‌تونید مطالعه بفرمایید.
پس ما توصیه می‌کنیم عزیزانی که اشکال مطرح می‌کنن، شبهه مطرح می‌کنن، توجه داشته باشن که باید نظر کامل حضرت علامه رو بدانند. سپس شبهه مطرح بکنن یا شبهه‌پردازی بکنن یا خود رو در اون رابطه بر حق بدانند. باید کامل تحقیق بکنن، سپس شبهه‌ای رو مطرح بکنن.
سپاسگزارم، ان شاء الله که موفق باشید.
